Hello world!

Eens een andere kijk op cultuur.

Tot nu toe heb ik mijn opdracht redelijk nauw gezien. Ik ben op ontdekking gegaan in het Vlaamse, culturele landschap. Ik heb activiteiten vergeleken, geanalyseerd en ben nagegaan welke meerwaarde ze voor ons zouden kunnen hebben.
Wanneer je een cultuur wilt leren kennen of doorgronden moet je naar mijn mening verder gaan dan dit. Een cultuur bestaat uit meer dan enkele activiteitjes of aanbiedingen. Een cultuur bestaat uit een hele samenleving, de interactie tussen mensen onderling, het ontdekken van je erfgoed en hier bewust mee omgaan. Weten wie je bent, waar je bijhoord en waar dat je plaats in de maatschappij en in de wereld. Dat is cultuur. Cultuur is dus wie jij bent en hoe jij communiceert met je omgeving en de rest van de wereld. Jij bent namelijk jezelf met je eigen cultuur, die is samengesteld met elementen die je uit je omgeving genomen hebt. En op jou beurt ga je elementen delen met je omgeving en zo de maatschappelijke cultuur veranderen.
Iedere dag zijn we dus eigenlijk bewust of onbewust met cultuur bezig.
Het is een interessant gegeven om over na te denken. Cultuur is steeds in beweging, altijd in verandering en geen vaststaand feit. 

Toch kunnen we culturen ook op een nationaal niveau aanschouwen. Op deze manier ga je een maatschappelijke cultuur op een oppervlakkige manier ontdekken. Hiermee worden dan meer het culturele erfgoed bedoeld. Alles wat je overerft van je voorouders of van de maatschappij waarin je leeft.

Deze oppervlakkige culturele ontdekkingen kan je het gemakkelijkste realiseren bij een ander land, een andere maatschappij dan deze waarin je zelf functioneert. Het is namelijk moeilijker om je eigen cultureel erfgoed te doorgronden dan deze van een ander. Komt dit omdat we oppervlakkig en onbevooroordeeld durven kijken naar deze andere maatschappij?
Het is hoe dan  ook een vreemd gegeven.

Dit laatste blogbericht zou ik graag willen wijden aan enkele bevindingen die ik in de afgelopen maanden heb gedaan omtrent de nationale cultuur van andere landen. Het eerste land dat ik oppervlakkig ga bespreken is Litouwen.

Litouwen is een land dat weinigen iets zal zeggen, de meeste zullen dan ook helemaal geen benul hebben wat de cultuur daar inhoud. Ik moet eerlijk toegeven dat ook ik hier geen idee van had toen ik een reis naar de stad Kaunas boekte.
Het allereerste wat mij als buitenstaander aan deze cultuur opviel was het transport. De mensen maakte voornamelijk gebruik van taxi’s en bussen om zich van punt A naar punt B te verplaatsen. Hierbij wordt niet echt een verschil in klasse gemaakt. De gegoede klasse kan net zo goed in een bus zitten terwijl de lagere klasse een taxi neemt.
Het volgende dat mij opviel was de omgeving en dan vooral de gebouwen. Kaunas, hetzelfde geld eigenlijk ook voor de hoofdstad Vilnius, blijkt een stad te zijn met zeer sterke contrasten. Vervallen huizen met gebrasten muren staan schaamteloos naast grote nieuwe gebouwen die bepleisterd zijn met pasteltinten.
Sterke contrasten vind je ook terug bij de bevolking. Wanneer je als vreemde informatie gaat vragen aan iemand die aan het werk is wordt je praktisch afgesnauwd. Ook al is het de functie van de persoon om je verder te helpen. Als je daarna de zelfde informatie aan een toevallige voorbijganger vraagt zijn deze vaak wel bereid om je verder te helpen. Het lijkt dus een beetje alsof werk een enorme stress op de bevolking legt. Dit merk je trouwens ook aan de mensen op de bus. ’s Ochtends is het merendeel op weg naar hun werk, iedereen is dan humeurig en in zichzelf gekeerd. ’s Avonds daarintegen ziet iedereen er opgewekt en vrolijk uit. Alsof hun dag dan pas begint. Het lijkt alsof de Litouwse cultuur er een is waarbij vreugde vooral geschept wordt uit de vrije tijd en werk is enkel een noodzakelijk bijkomstigheid.

Uit mijn beschrijving van Litouwen kan je zien dat ik uit onbevooroordeelde ervaringen conclusies ga trekken. Dat is iets wat automatisch gebeurd wanneer je in aanmerking komt met een voor jou vreemd element van een cultuur. Je wilt er betekenis aan geven. Hierdoor ga je alle oppervlakkige waarnemingen interpreteren waardoor je een oordeel velt over iets waar je eigenlijk nog niets van afweet. Een cultuur moet je namelijk beleven om hem te begrijpen maar iedereen zal deze ook anders beleven. Daarom zijn culturele activiteiten zo subjectief.
Wanneer ik een oppervlakkige observatie van een cultuur objectief wil beschrijven zal ik alleen mijn waarnemingen moeten meedelen en niet mijn interpretaties. Op deze manier kan je stapsgewijs een vollediger beeld van die cultuur krijgen. Want wanneer je gaat interpreteren krijg je een vals beeld van een cultuur of een bepaald cultureel aspect.

Londen

Een dergelijke objectieve observatie kan ik geven over een andere stad die ik bezocht heb de voorbije maanden. Mijn observatie van London is als volgt. Rode bussen en zwarte auto’s die vechten voor een plaatsje op de baan. Een netwerk van metro’s die dagelijks massa’s mensen bij hun bestemming doen aankomen. Straatmuziekanten en bedelaars zitten langs de weg op drukke plaatsen. Hoge gebouwen en witter rijtjeshuizen zorgen voor een onderscheid tussen het stadscentrum en de buitenwijken. Mensen wandelen met verschillende snelheden rond door de straten.

Deze beschrijving is puur objectief. Hij is dus waar maar weinig boeiend. Wij mensen hebben het nodig om te onze waarnemingen te interpreteren. Daarom spreekt men binnen de cultuureducatie ook van een persoonlijk interpretatiekader. Iedereen heeft zijn eigen visie op de dingen. En zo komen we weer terug bij het begin. Jou cultuur is wie jij zelf bent, hou jij communiceert met je omgeving en de rest van de wereld. Jij hebt je eigen cultuur die is samengesteld door interpretaties van je omgeving en op jou beurt ga jij signalen naar de buitenwereld sturen die door anderen op hun manier geïnterpreteerd zullen worden. Het is dus een eeuwige wisselwerking die zich op de verschillende niveaus afspeelt, zelfs op wereldniveau.

Londen